CV a tradycyjny życiorys
CV, czyli życiorys zawodowy, to standardowy dokument rekrutacyjny. Zastąpił tradycyjny życiorys w formie opisu osiągnieć lub listu do pracodawcy, który powszechnie stosowano jeszcze kilkadziesiąt lat temu. W przeciwieństwie do niego, CV jest prostsze, bardziej zwięzłe, a zarazem zawiera jasną do zrozumienia strukturę, z podziałem na sekcje i nagłówki. Dzięki temu rekruter może szybko i sprawnie znaleźć najważniejsze informacje, a ocena CV często zajmuje nie więcej, niż kilkanaście sekund. To właśnie dlatego CV powinno być jak najlepsze – w praktyce duże znaczenie ma zarówno pierwsze wrażenie, jak i zawartość merytoryczna życiorysu zawodowego!
Chcesz uniknąć błędów w swoim CV? Skonsultuj je z doświadczonym rekruterem z agencji rekrutacyjnej, który przenalizuje twoje CV, zaproponuje konkretne zmiany i odpowie na pytania podczas spotkania online. Umów się na konsultację CV z rekruterem TopTalents – z kodem STUDENTS99 otrzymasz 30 zł zniżki!
Jak powinno wyglądać dobre CV? Struktura CV
Dobre CV jest proste, zwięzłe i zawiera najważniejsze informacje na temat kariery kandydata. Nie posiada zbędnych ozdobników czy elementów graficznych, które utrudniają pracę rekrutera lub odciągają uwagę od życia zawodowego kandydata. Jest podzielone na sekcje i nagłówki, zgodnie z uniwersalnym wzorem, który znajdziesz w dalszej części artykułu. Jakie sekcje mogą znaleźć się w CV?
Każde CV musi zawierać dane osobowe kandydata, informacje o jego doświadczeniu zawodowym i wykształceniu, a także klauzulę RODO. W większości CV powinny się również znaleźć informacje o ukończonych szkoleniach i kursach, posiadanych umiejętnościach oraz znajomości języków obcych oraz podsumowanie zawodowe. Pozostałe sekcje są dodatkiem, który można zawrzeć w CV, ale tylko w określonych okolicznościach. Przyjrzyjmy się każdej sekcji CV po kolei – co powinno się w niej znaleźć? Jak ją napisać, aby zaciekawić rekrutera?
Dane osobowe
W CV muszą się znaleźć najważniejsze dane osobowe o kandydacie: imię i nazwisko, numer telefonu, adres e-mail oraz miejsce zamieszkania. Nie musi to być dokładny adres (choć oczywiście można go podać), natomiast bezwzględnie musisz umieścić miasto, w którym mieszkasz, oraz informację o chęci do relokacji, jeśli jesteś otwarty/a na takie rozwiązanie. Możesz również wypisać kilka miast, w których możesz podjąć pracę stacjonarną. W ten sposób ułatwiasz pracę rekruterowi, który nie musi zastanawiać się, gdzie tak naprawdę zamieszkujesz.
Podsumowanie zawodowe
Podsumowanie zawodowe to krótkie podsumowanie twoich osiągnięć zawodowych oraz planów rozwoju kariery, które umieszcza się na górze CV, tuż pod danymi osobowymi. CV nie musi mieć podsumowania zawodowego, ale mimo to warto je zamieścić, szczególnie w przypadku rekrutacji na staże, praktyki studenckie oraz stanowiska specjalistyczne i menedżerskie. Podsumowanie zawodowe powinno być zwięzłe – nie może mieć więcej, niż dwa zdania. Opisz w nim swoje najważniejsze osiągnięcie i cel, jaki przed sobą stawiasz, przy czym ważniejszy jest cel – dzięki niemu rekruter wie, na czym Ci najbardziej zależy.
Doświadczenie zawodowe
Doświadczenie zawodowe to crème de la crème życiorysu zawodowego. Zdecydowana większość rekruterów (w tym autor tego poradnika) zaczyna analizę CV właśnie od tej sekcji. Nie ukrywaj tej sekcji, nawet jeśli nie masz żadnego doświadczenia lub jest ono niewielkie– rekruter i tak to zauważy, więc lepiej nie utrudniać mu pracy. A co, jeśli masz bogate doświadczenie zawodowe i nie wiesz, jak je opisać?
Cóż, w takiej sytuacji postaw na zdrowy rozsądek. Wypisz po kolei swoje miejsca pracy, od najnowszego do najstarszego, a więc w odwróconej kolejności chronologicznej. Napisz nazwę stanowiska, a potem nazwę firmy oraz lata pracy. Następnie krótko opisz zakres obowiązków oraz najważniejsze osiągnięcia, jakimi możesz się pochwalić w trakcie pracy – w ten sposób pokazujesz rekruterowi, czego nauczyło Cię doświadczenie, a do tego uwzględniasz słowa kluczowe w CV pod kątem ATS-u. Zobacz, jak powinno wyglądać przykładowe stanowisko pracy opisane w CV:
Junior HR Recruiter, TopTalents Group Sp. z o.o. 2023-2024
Pomoc przy procesach rekrutacyjnych, analiza CV kandydatów, zamieszczanie ogłoszeń o pracę, wsparcie rekruterów, analiza rynku pracy. Współprowadziłem ponad 20 udanych procesów rekrutacyjnych na różne stanowiska.
Oczywiście w razie potrzeby można to napisać nieco krócej (usunąć ostatnie zdanie lub kilka słów kluczowych) lub dłużej, natomiast ogólna struktura jest jak najbardziej poprawna. W przypadku starszych prac (np. wykonywanych na studiach lub po szkole średniej) pisz raczej krócej, zaś im nowsze doświadczenie, tym bardziej szczegółowo należy je opisać.
Nie podawaj dat miesięcznych, szczególnie jeśli masz dużo krótszych okresów zatrudnienia, bo to źle wygląda. W takiej sytuacji omiń te miejsca pracy, w których pracowałeś/aś najkrócej – po prostu nic o nich nie pisz. Rekruterzy bardzo nie lubią, gdy kandydat często zmienia miejsce pracy, bo to źle o nim świadczy. Aby uniknąć odrzucenia CV już na starcie, po prostu taktownie nie wspominaj o takich sytuacjach, chyba że rekruter zapyta o to już na etapie rozmowy kwalifikacyjnej.
Wykształcenie
Wykształcenie nie odgrywa już aż takiej roli na rynku pracy, jak kiedyś, oczywiście za wyjątkiem niektórych zawodów i branż. Natomiast wciąż stanowi ważną zaletę, szczególnie jeśli jest bezpośrednio powiązane ze stanowiskiem, na które aplikujesz. Umieść tę sekcję jako drugą, zaraz po doświadczeniu – wyjątkiem jest sytuacja, w której nie masz doświadczenia lub jest ono niewielkie i dopiero zaczynasz karierę zawodową, wtedy wykształcenie powinno być pierwsze.
W CV umieść tylko informację o wykształceniu wyższym, chyba że dopiero wchodzisz na rynek pracy – wtedy napisz po prostu swoją szkołę średnią i profil klasy. Większość osób opisuje kierunki studiów, które ukończyła oraz na których aktualnie studiuje. Czasami kandydaci opisują również studia, z których zrezygnowali w trakcie –nie jest to złe rozwiązanie, natomiast warto od razu zaznaczyć, że po jakimś czasie przestałeś/ać studiować na tym kierunku. Najpierw napisz nazwę kierunku, uniwersytet oraz lata studiowania. Niżej opisz stopień studiów i informację o rezygnacji lub stopień naukowy albo tytuł zawodowy, jaki uzyskałeś/aś. Sprawdź, jak to powinno wyglądać:
Psychologia, Uniwersytet Warszawski, 2021-2024
Licencjat
Pamiętaj, że nie musisz dokładnie opisywać swojej edukacji, a czasami możesz wręcz pominąć niektóre informacje. Zrób to, jeśli składasz CV do prostszej pracy, do której masz za wysokie kwalifikacje(np. do prostej pracy fizycznej pomimo wyższego wykształcenia). W ten sposób masz pewność, że rekruter nie odrzuci od razu twojego zgłoszenia właśnie z tego powodu.
Projekty
W niektórych przypadkach warto zawrzeć w CV sekcję „Projekty”. Dotyczy to albo osób z bardzo bogatym doświadczeniem zawodowym, które mogą pochwalić się wieloma sukcesami, albo studentów i absolwentów uczelni wyższych, którzy mają niewielkie doświadczenie, ale robili wiele projektów na uczelni lub poza nią. W tym drugim przypadku przykładowe projekty to działalność kół naukowych, organizacja konferencji lub różne wolontariaty. Każdy z nich pokrótce opisz, dokładnie tak, jak w sekcji z doświadczeniem zawodowym.
Szkolenia i kursy
Czasami szkolenia i kursy opisuje się osobno, a czasami umieszcza się je w sekcji umiejętności. Wszystko tak naprawdę zależy od Ciebie – osobiście nie lubię rozdrabniania się, natomiast osobna sekcja ma sens, jeśli ukończyłeś/aś przynajmniej kilka różnych szkoleń i masz się rzeczywiście czym pochwalić. W innym przypadku zrezygnuj z tej sekcji.
Umiejętności
Umiejętności to trzecia najważniejsza sekcja CV, zaraz po doświadczeniu i wykształceniu. To tutaj możesz pokazać pracodawcy, na czym tak naprawdę się znasz. Nie lej wody, tylko pisz konkretne – podaj umiejętność, a następnie krótko opisz, w jaki sposób realizujesz ją w praktyce. Wypisz zarówno uniwersalne umiejętności miękkie, jak i konkretne kompetencje twarde (tutaj znajdziesz listę przykładowych pozycji), szczególnie związane z obsługą komputera i innych urządzeń elektronicznych. Umieść tutaj również informacje o zakończonych kursach i szkoleniach, chyba że przeznaczysz na to osobną część CV.
Przygotowaliśmy rozbudowany tekst o tym, jak zamieścić i opisać umiejętności w CV. Sprawdź go, aby dowiedzieć się więcej!
Języki obce
Informacja o językach obcych powinna znaleźć się albo w sekcji umiejętności, albo w zupełnie osobnej, niewielkiej sekcji pod umiejętnościami. Z mojej strony polecam tę drugą opcję, ponieważ znajomość języków obcych – w tym języka angielskiego – jest ważnym atutem i warto ją dodatkowo podkreślić. Wypisz wszystkie języki obce, które znasz, a obok nich napisz poziom, jaki prezentujesz (zgodnie ze skalą A1-A2-B1-B2-C1-C2-native). Nie umieszczaj żadnych kropek, kresek, skali punktowej czy słownej informacji o poziomie języka (np. nie pisz „dobry”, „znakomity”, „poprawny”), bo to absolutnie nic nie mówi rekrutrowi i stanowi podstawę do odrzucenia zgłoszenia.
Zainteresowania
Zainteresowania w CV to temat rzeka – nie zliczę sytuacji, w których kandydaci pisali w tej sekcji jakieś dziwne rzeczy o sobie, które nic mi nie mówiły. Z drugiej strony niektóre osoby zapadały mi w pamięć właśnie ze względu na nietypowe lub ciekawe zainteresowania. Tak czy siak myślę, że warto umieścić zainteresowania w CV, ale na samym końcu, jako dodatek – wisienkę na torcie. Wypisz tylko kilka swoich hobby i napisz w dwóch słowach coś więcej o jednym z nich. Nie przesadzaj z długością tej sekcji, niech będzie ona jak najkrótsza.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o zainteresowaniach w CV, to przeczytaj nasz rozbudowany artykuł na ten temat!
Referencje
Referencje w CV to zwyczaj amerykański, który nie przyjął się w Polsce. Nie ma obowiązku zamieszczania ich w CV, za wyjątkiem niektórych rekrutacji na stanowiska menedżerskie oraz dyrektorskie, gdzie faktycznie są one wymagane. Mimo to jeśli masz referencje od swoich poprzednich przełożonych, to możesz je dodać na końcu CV – ale umieść tylko jedną, maksymalnie dwie referencje. Nie przesadzaj z nimi, bo dla większości polskich rekruterów nie mają one żadnego znaczenia!
Klauzula RODO
Każde CV powinno mieć, rzecz jasna, klauzulę RODO. To formalność, ale jej brak skutkuje odrzuceniem zgłoszenia, a tego przecież chcemy uniknąć! Wklej ją na samym dole, małym druczkiem, ale na tyle dużym, żeby rekruter mógł ją bez problemu rozczytać. Aktualny wzór klauzuli RODO do CV znajdziesz tutaj – w naszym artykule na ten temat!
Dobre CV, czyli jakie? Praktyczne porady
Wiesz już, jakie sekcje powinno zawierać CV – ale jak sprawić, żeby było ono rzeczywiście dobre, lepsze od pozostałych kandydatów? Skorzystaj z praktycznych porad, które zebrałem poniżej!
Wybór szablonu
Szablon CV powinien być możliwie prosty, najlepiej bez zbędnych dodatków graficznych. Zazwyczaj najlepiej sprawdza się szablon jednokolumnowy, w którym wszystkie informacje są umieszczone w jednej, szerokiej kolumnie – choć widziałem też wiele dobrych CV dwukolumnowych, a nawet trzykolumnowych (z wąskimi kolumnami po lewej i prawej stronie dokumentu).
W przypadku rekrutacji do korporacji złotym standardem jest wzór CV wykorzystywany przez amerykańskich bankierów inwestycyjnych. Taki życiorys zawodowy nie zawiera żadnych elementów graficznych, a jedynie konkretne informacje, podzielone na sekcje. Liczne eksperymenty udowodniły, że znacząco zwiększa on szansę otrzymania zaproszenia na rozmowę o pracę. Natomiast w przypadku stanowisk poza korporacjami panuje duża dowolność – ważne, żeby CV było zwięzłe, konkretne i schludne.
Formatowanie CV
Sformatuj CV w taki sposób, aby miało ono jednolitą czcionkę oraz kolor. Unikaj zmieniania wielkości tekstu, niech większość elementów w życiorysie zawodowym ma ten sam rozmiar. Pamiętaj, że prostota jest ważniejsza od fajerwerków graficznych!
Brak doświadczenia zawodowego w CV
Jeśli nie masz doświadczenia zawodowego w CV i chcesz zwiększyć szanse na otrzymanie pracy, zacznij dokument od swojego wykształcenia, a następnie stwórz sekcję „Projekty”, w której opiszesz swoje najważniejsze osiągnięcia zawodowe. Rozbuduj wówczas sekcję „Umiejętności”, dodaj ich nieco więcej i opisz, w jaki sposób każda z tych umiejętności pomoże Ci w pracy. Jeśli poprawisz swoje CV bez doświadczenia w taki sposób, to istnieje większa szansa, że dostaniesz zaproszenie na rozmowę kwalifikacyjną!
Słowa kluczowe w CV
Współcześnie niemal wszystkie firmy wykorzystują ATS-y, czyli Applicant Tracking System (po polsku: systemy śledzenia aplikacji). Są to specjalne programy komputerowe, które zbierają wszystkie zgłoszenia i automatycznie analizują CV. Dzięki nim rekruterzy nie przeglądają dokładnie całych CV, a np. wpisują w wyszukiwarce słowo kluczowe, a system dobiera im wszystkie życiorysy zawodowe, w których znajduje się dane sformułowanie.
Upewnij się, że w twoim CV znajduje się dużo słów kluczowych, szczególnie związanych z konkretnymi umiejętnościami. Dotyczy to także języków obcych oraz doświadczenia w danych branżach – napisz o konkretnych branżach (np. FMCG, IT), w jakich pracowałeś/aś. Nie przesadzaj ze słowami kluczowymi, muszą one zostać uwzględnione w naturalny sposób, ale trzeba je koniecznie mieć!
Przykładowe CV – wzór do wykorzystania
Przygotowaliśmy przykładowe CV dla absolwenta szkoły wyższej z kilkuletnim doświadczeniem. Potraktuj je jako inspirację – wzór CV, który możesz wykorzystać!
Jan Nowak
Ul. Mleczna 4/7, 30-017 Kraków
+48 XXX-XXX-XXX
jan.nowak@poczta.pl
Licencjat
Magister
Prowadzenie rekrutacji, analiza CV kandydatów, zamieszczanie ogłoszeń o pracę, headhunting, analiza rynku pracy. 26 udanych projektów rekrutacyjnych w branży FMCG.
Zarządzanie pracownikami oraz procesami HR, prowadzenie rekrutacji, analiza CV kandydatów, payroll management. Skoordynowałem powstanie siatki płac dla organizacji w 2024 roku.
- Język angielski | C1
- Język niemiecki | B2
- Doskonała obsługa komputera, arkuszy kalkulacyjnych (Microsoft Excel) podparta szkoleniem Excel VBA
- Prawo jazdy kat. B (posiadam własny samochód)
- Komunikatywność (przeprowadziłem ponad 100 rozmów rekrutacyjnych)
- Empatia, wrażliwość
Pedagogika, literatura, filmy science fiction, chińskie monety kolekcjonerskie
FAQ: często zadawane pytania na temat CV
Stworzenie dobrego CV nie jest łatwym zadaniem, a po drodze często pojawiają się rozmaite pytania. Zebraliśmy odpowiedzi na najczęściej spotykane z nich!
Jaki szablon graficzny wybrać?
Podczas projektowania CV wybierz prosty szablon graficzny, bez zbędnych elementów graficznych, najlepiej z jedną kolumną, ewentualnie z dwoma lub trzema kolumnami. Postaw na schludny, estetyczny, ale przede wszystkim prosty wygląd dokumentu.
Jak długie powinno być CV?
CV powinno mieć jedną, dwie lub trzy strony, raczej nie więcej. Złota zasada jest następująca – im większe doświadczenie zawodowe, tym dłuższe CV. Twoje pierwsze CV powinno mieć zatem tylko i wyłącznie jedną stronę, ew. dwie, jeśli masz już jakieś doświadczenie zawodowe.
Czy warto dołączyć zdjęcie do CV?
Kwestia zdjęcia w CV budzi duże kontrowersje. Osobiście raczej odradzam zamieszczanie zdjęcia do CV, ale nie jest to coś, nad czym warto się długo zastanawiać. Jeśli je zamieścić, to nic złego się nie stanie, a kto wie – być może na tym zyskasz?
Przeczytaj nasz artykuł o zdjęciu w CV, aby dowiedzieć się więcej!
W jakim formacie wysłać CV?
CV należy zawsze przesyłać w formacie .pdf. Nigdy nie zamieszczaj CV jako .docx lub .pages, nie mówiąc już o wysyłaniu CV jako zdjęcia lub skanu. W ten sposób nigdy nie znajdziesz pracy, na jakiej Ci zależy!
Jakie są najczęstsze błędy w CV?
Kwestia najczęstszych błędów w CV jest na tyle szeroka, że poświęciliśmy jej osobny, długi artykuł. Dokładnie go przeczytaj, aby uniknąć błędów, które przekreślą twoją kandydaturę w oczach rekrutera!
Jak dostosować CV do konkretnej oferty pracy?
Jeżeli masz trochę wolnego czasu, dostosuj CV pod kątem oferty pracy, na którą aplikujesz. Napisz od nowa podsumowanie zawodowe i nawiąż w nim do treści ogłoszenia. Możesz też dodatkowo wyodrębnić lub rozbudować sekcje „Doświadczenie zawodowe” lub „Wykształcenie”, jeśli masz tam coś, na czym zależy pracodawcy. Upewnij się, że sekcja „Umiejętności” zawiera wszystkie kompetencje, jakie firma wymieniła w treści ogłoszenia.
Jak wysłać CV do rekrutera?
Zazwyczaj składasz CV przez serwis ogłoszeniowy lub bezpośrednio w ATS-ie wybranej firmy – upewnij się, że wypełniłeś/aś wszystkie pola formularza. Czasami jednak warto wysłać CV na adres e-mailowy rekrutera. Wówczas dołącz do niego profesjonalną wiadomość z prośbą o rozpatrzenie zgłoszenia, utrzymaną w tonie grzecznościowym. Nie przesadzaj z formalnościami i pamiętaj, żeby dołączyć CV jako załącznik – łatwo jest o tym zapomnieć i wysłać pustego e-maila, bez życiorysu zawodowego, a to poważna wpadka!
