Kim jest prokurent?

Prokura – szczególny rodzaj pełnomocnictwa

Prokurent działa na podstawie tzw. prokury, która jest szczególnym rodzajem pełnomocnictwa udzielanego przez przedsiębiorcę wpisanego do rejestru przedsiębiorców (np. w Krajowym Rejestrze Sądowym). Prokura pozwala na reprezentowanie firmy w sprawach sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. To pełnomocnictwo jest wyjątkowo szerokie, co oznacza, że prokurent może podejmować praktycznie wszystkie działania związane z codziennym funkcjonowaniem firmy, za wyjątkiem czynności wymagających zgody właścicieli (jest to np. sprzedaż nieruchomości firmowych).

Kto może być prokurentem?

Prokurentem może zostać wyłącznie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. W praktyce oznacza to, że prokurentem nie mogą być osoby prawne ani osoby niepełnoletnie.

Prokurent powinien cieszyć się zaufaniem właścicieli firmy, ponieważ jego rola wiąże się z dużą odpowiedzialnością. Powołanie prokurenta następuje poprzez decyzję zarządu, a jego umocowanie jest skuteczne od momentu wpisu do KRS-u. Co ważne, prokurent nie musi być pracownikiem firmy, jednak często jego funkcja wynika z zajmowanego stanowiska w przedsiębiorstwie.

Zakres uprawnień prokurenta

Prokura daje bardzo szerokie uprawnienia, lecz nie oznacza pełnej dowolności w działaniu. Prokurent może wykonywać czynności związane z codziennym prowadzeniem firmy: podpisywanie umów, reprezentowanie przedsiębiorcy przed organami administracyjnymi, prowadzenie negocjacji. Istnieją jednak pewne ograniczenia – prokurent nie może zbywać przedsiębiorstwa ani dokonywać czynności związanych z nieruchomościami, chyba że uzyska na to osobne, pisemne pełnomocnictwo.

Rodzaje prokury

Prokura może przyjmować różne formy, w zależności od tego, jak szerokie uprawnienia ma mieć prokurent. Najczęściej spotykaną formą jest prokura samoistna, gdzie prokurent działa samodzielnie i nie potrzebuje zgody innych osób. Istnieje także prokura łączna, w której do ważności działania prokurenta potrzebna jest współpraca z innym prokurentem lub członkiem zarządu firmy. W pewnych sytuacjach możliwe jest również ustanowienie prokury oddziałowej, ograniczającej działania prokurenta wyłącznie do spraw związanych z konkretnym oddziałem przedsiębiorstwa.

Jak odwołać prokurenta?

Prokura może zostać odwołana w każdej chwili przez zarząd przedsiębiorstwa, bez konieczności podawania przyczyn. Odwołanie to staje się skuteczne z chwilą wpisania odpowiedniej zmiany do rejestru przedsiębiorców. Oczywiście prokurent może również zrezygnować z własnej woli – musi jednak złożyć rezygnację na piśmie i skierować je do zarządu. W przypadku rozwiązania spółki lub likwidacji przedsiębiorstwa, prokura wygasa automatycznie.