Wellbeing - definicja
Najprościej mówiąc, wellbeing to stan, w którym czujemy się komfortowo. Wiąże się z odczuwaniem pozytywnych emocji, zdrowiem, zadowoleniem z siebie, satysfakcją i zaspokojeniem potrzeb, które są ważne dla danej osoby. Jest więc czymś indywidualnym dla jednostki, bo opartym na subiektywnych odczuciach i potrzebach. Polskim odpowiednikiem słowa “wellbeing” jest dobrostan. Jego słownikowa definicja świetnie podkreśla istotę tego zjawiska: "subiektywnie postrzegane przez osobę poczucie szczęścia, pomyślności, zadowolenie ze stanu życia" (Encyklopedia PWN).
Co składa się na wellbeing? [3 teorie]
Pokazaliśmy już, że dobrostan jednostki jest ważny zarówno w kontekście indywidualnym, jak i grupowym. Nic więc dziwnego, że wielu badaczy wzięło na tapet temat wellbeing. Owocem ich pracy są liczne koncepcje wyjaśniające, co jest potrzebne pracownikowi do optymalnego funkcjonowania.
Prawdopodobnie najbardziej znanym modelem jest ten zaproponowany przez Instytut Gallupa - uznaną organizację firmującą test Gallupa, czyli najpopularniejsze narzędzie do oceny potencjału pracowników. Instytut Gallupa wymienia 5 najważniejszych elementów składających się na wellbeing. Są to:
- Career Wellbeing (wellbeing w życiu zawodowym) - jak spędzamy czas i czy robimy w życiu to, co lubimy
- Social Wellbeing (wellbeing w życiu społecznym) - jak bliskie i satysfakcjonujące są nasze relacje z innymi ludźmi
- Financial Wellbeing (wellbeing w zakresie finansów) - na ile efektywnie zarządzamy sprawami ekonomicznymi
- Physical Wellbeing (dobrostan fizyczny) - czy jesteśmy wystarczająco zdrowi i mamy dość energii, aby angażować się w codzienne aktywności
- Community Wellbeing (wellbeing w społeczności) - na ile mocno angażujemy się w życie społeczności, w której żyjemy
Bardzo czytelny jest również model PERMA autorstwa Martina Seligmana - wybitnego psychologa, twórcy nurtu psychologii pozytywnej. Zakłada on, że na wellbeing mają wpływ:
- P - positive emotions (pozytywne emocje)
- E - engagement (zaangażowanie, koncentracja)
- R - relationships (relacje z innymi ludźmi)
- M - meaning (poczucie celu i sensu)
- A - accomplishment (osiągnięcia i realizacja zamierzonych celów)
Z kolei Carol Ryff zwraca uwagę na takich 6 obszarów, które kształtują dobrostan psychologiczny każdego z nas:
- samoakceptacja
- rozwój osobisty
- poczucie sensu w życiu
- umiejętność zmiany lub dostosowywania otoczenia do bieżących potrzeb jednostki i działania na własną korzyść (environmental mastery)
- autonomia
- pozytywne relacje z innymi ludźmi
Dlaczego warto dbać o wellbeing w firmie?
W ostatnich latach znacznie wzrosła świadomość na temat znaczenia działań podejmowanych przez pracodawców na rzecz dobrostanu pracowników. Dzięki temu coraz więcej firm wprowadza działania, które mają na celu poprawę funkcjonowania członków zespołu w różnych aspektach. Główne powody, dla których warto dbać o wellbeing w firmie, to:
- Dzięki programom wellbeing pracownicy czują się zaopiekowani i docenieni, przez co zwiększa się ich motywacja i morale.
- Pracodawcy, którzy dbają o dobrostan pracowników, mogą liczyć na większą lojalność i mniejszą rotację w zatrudnieniu.
- Firmy prowadzące działania w zakresie wellbeing mają większą szansę na przyciągnięcie wybitnych pracowników.
- Troska o wellbeing pracowników podwyższa reputację firmyi jest jej świetną wizytówką.
- Pracownicy zatrudnieni w firmach prowadzących programy z zakresu wellbeing są bardziej zaangażowani, lepiej radzą sobie ze stresem w pracy i odczuwają większą satysfakcję zawodową.
- Programy ochrony zdrowia finansowane przez firmę mogą paradoksalnie przynieść oszczędności, ponieważ pracownicy spędzają mniej czasu na zwolnieniach oraz urlopach związanych z wizytą u lekarza.
Jak firmy mogą dbać o wellbeing pracowników?
Oto przykłady rozwiązań, które mogą być wdrażane przez firmy w trosce o wellbeing pracowników:
- pakiety zdrowotne - pozwalają na szybszy dostęp do badań profilaktycznych, szczepień ochronnych i specjalistycznej opieki medycznej
- wsparcie psychologiczne - pracownicy mogą anonimowo korzystać z pomocy psychologa i poszukiwać rozwiązań swoich problemów, a także walczyć ze stresem
- karty multisport lub siłownia w miejscu pracy - to szansa na zadbanie o kondycję fizyczną pracowników i utrzymanie work-life balance
- strefy relaksu i rozrywki - pozwalają na krótki odpoczynek w pracy lub integrację ze współpracownikami (np. przy muzyce)
- krótka przerwa w pracy na ćwiczenia rozciągające - zmniejsza ryzyko wystąpienia u pracowników dolegliwości bólowych związanych z przebywaniem stale w jednej pozycji, a także jest okazją do zrelaksowania się
- masaż biurowy - możliwość skorzystania z usług fizjoterapeuty w czasie pracy czyni ją bardziej przyjemną
- zdrowe przekąski (np. owoce) - podkreślają troskę pracodawcy o pracowników oraz kształtują prawidłowe nawyki żywieniowe
- obowiązkowa przerwa na lunch - pozwala na spokojne spożycie posiłku oraz rozmowę z resztą zespołu
- zajęcia jogi - to doskonała forma pracy z ciałem i umysłem, która działa bardzo korzystnie zarówno na zdrowie fizyczne, jak i psychiczne pracowników
- programy dla osób chcących rzucić palenie - wsparcie pracowników w tak dużym wyzwaniu, jakim jest rzucenie palenia, może przynieść korzyści obu stronom
- warsztaty z umiejętności miękkich - wyposażają pracowników w kompetencje przydatne w życiu zawodowym i osobistym (np. umiejętności interpersonalne, efektywne słuchanie, pewność siebie, radzenie sobie ze stresem)
- bilety na wydarzenia kulturalne i sportowe (np. do kina, teatru, na koncerty i mecze) - umożliwia to realizację pasji przez pracowników
- zielona przestrzeń - badania pokazują, że obecność roślin w miejscu pracy redukuje stres, zwiększa produktywność, zmniejsza poziom hałasu i czyni przestrzeń bardziej atrakcyjną dla potencjalnych pracowników
- wolontariat pracowniczy - tworzenie możliwości angażowania się pracowników w działania charytatywne zwiększa ich community wellbeing oraz pozwala poczuć się potrzebnym
- system nagradzania najlepszych pracowników - docenianie osób najlepiej wykonujących swoją pracę zwiększa motywację i daje poczucie satysfakcji
- spotkania integracyjne po pracy - organizowanie ciekawych aktywności dla pracowników, np. turnieju gry w kręgle, meczu w siatkówkę, zajęć na ściance wspinaczkowej czy wyprawy rowerowej, wyzwala pozytywne emocje i jest doskonałą szansą na wzmocnienie relacji w zespole
- elastyczne godziny pracy - możliwość dostosowania godzin pracy do naturalnego rytmu funkcjonowania pracownika jest korzystne dla jego samopoczucia
Jak samodzielnie możemy dbać o nasz wellbeing?
To bardzo ważne, aby firmy dbały o wellbeing pracowników. Powinniśmy jednak również samodzielnie troszczyć się o nasz dobrostan. Kilka ważnych rzeczy, o których należy pamiętać, to:
- pozytywne relacje z innymi ludźmi
- aktywność fizyczna
- odpowiednia długość i jakość snu
- zdrowa dieta
- unikanie używek
- rozwój i nauka nowych umiejętności
- praktykowanie wdzięczności
- bycie tu i teraz (mindfulness)
