Praca na wysokości

Praca na wysokości - definicja

Szczegóły związane z pracą na wysokości są określone w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z dnia 26 września 1997 r. Zgodnie z definicją zawartą w tym akcie prawnym,praca na wysokości to każda praca wykonywana na powierzchni znajdującej się co najmniej 1 metr nad poziomem podłogi lub ziemi.Należy zaznaczyć, że od tej zasady istnieją dwa wyjątki. Pracą na wysokości nie jest praca wykonywana na powierzchni, która jest z każdej strony osłonięta ścianami lub ścianami z oknami oszklonymi co najmniej do wysokości 1,5 metra ani praca wykonywana na powierzchni wyposażonej w inne stałe konstrukcje lub urządzenia chroniące pracownika przed upadkiem. Powyższe wyjątki obowiązują bez względu na wysokość powierzchni, na której odbywa się praca.

Praca na wysokości - przykłady

Oto przykłady zawodów, w których wykonuje się prace na wysokości, wraz z przykładami takich prac:

• pracownik remontowo-budowlany - praca na rusztowaniu, montaż dachu, malowanie pomieszczeń na drabinie
• elektryk - montaż instalacji elektrycznych na drabinie lub rusztowaniu
• kominiarz - inspekcja komina
• alpinista przemysłowy - malowanie konstrukcji, montaż urządzeń na wysokościach, czyszczenie ścian i szyb
• strażak - akcje gaśnicze i ratunkowe na wysokości
• pracownik firmy sprzątającej - mycie okien
• inżynier - obsługa, programowanie i serwisowanie wysoko położonych urządzeń

Kto może pracować na wysokości?

Przepisy ściśle określają, jakie warunki musi spełnić osoba ubiegająca się o uprawnienia do pracy na wysokości. Wymagania są następujące:

• ukończone 18 lat
• posiadanie aktualnego badania lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na wysokości
• odbycie szkolenia z zakresu BHP i instruktażu stanowiskowego
• zapoznanie się z oceną ryzyka zawodowego
• korzystanie z udostępnionych przez pracodawcę środków ochrony osobistej

Praca na wysokości - jakie badania lekarskie? Ile są ważne badania wysokościowe?

Wszyscy, którzy mają pracować na wysokości, muszą przejść szczegółowe badania lekarskie (tzw. badania wysokościowe), które wykluczą występowanie u pracownika jednostek chorobowych zwiększających ryzyko wypadku. Badania wysokościowe poza badaniem ogólnym obejmują badanie neurologiczne i okulistyczne, a w przypadku pracy na wysokości powyżej 3 metrów - również otolaryngologiczne z badaniem błędnika. Na podstawie wyników badań lekarz medycyny pracy wydaje zaświadczenie, które jest ważne od 3 do 5 lat (w przypadku prac na wysokości do 3 metrów) lub od 2 do 3 lat (w przypadku prac na wysokości powyżej 3 metrów).

Praca na wysokości - BHP i obowiązki pracodawcy

Podczas pracy na wysokości niezmiernie ważne jest przestrzeganie zasad BHP. Niektóre wymagania dotyczące sposobu organizacji i zarządzania pracami na wysokości zostały nałożone na pracodawców przez przepisy prawa.

Według materiałów Państwowej Inspekcji Pracy do najważniejszych zasad bezpieczeństwa podczas pracy na wysokości należy zaliczyć:

• odpowiednie zaplanowanie przebiegu prac na wysokości
• rozważenie wszelkich okoliczności związanych z pracą na wysokości, które mogą zwiększać ryzyko wystąpienia niebezpieczeństwa
• poinformowanie pracowników o przyjętym planie prac na wysokości i wyjaśnienie jakichkolwiek wątpliwości
• wyposażenie pracowników w konieczne, w pełni sprawne środki ochrony osobistej (np. kask, szelki bezpieczeństwa) i upewnienie się, czy potrafią prawidłowo ich używać
• odpowiednie oznakowanie stref i miejsc niebezpiecznych (np. otworów, nieprzeszklonych okien)
• stała obecność osoby nadzorującej prace na wysokości
• zapewnienie asekuracji pracowników wykonujących prace szczególnie niebezpieczne przez innych pracowników
• udostępnianie pracownikom wyłącznie w pełni sprawnego sprzętu (np. drabin)
• ustawianie drabin, klamer i pomostów wyłącznie na stabilnych powierzchniach i oznaczanie maksymalnego dopuszczalnego obciążenia
• taka organizacja pracy, która nie zmusza pracownika do wychylania się poza poręcz balustrady lub obręb urządzenia, na którym stoi
• zamontowanie balustrad (na wysokości co najmniej 1,1 metra), krawężników (na wysokości co najmniej 0,15 metra) i poprzeczek (w połowie wysokości) na powierzchniach wzniesionych powyżej 1 metra powyżej poziomu podłogi lub ziemi, jeśli przebywają na nich pracownicy
• jeśli montaż balustrad jest niemożliwy - zapewnienie dodatkowych środków ochrony osobistej chroniących przed upadkiem z wysokości