Odzież robocza dla pracowników – obowiązki pracodawcy

Odzież robocza dla pracowników – czym powinna się charakteryzować?

Wybierając ubrania robocze i ochronne dla pracowników,pracodawca musi uwzględnić specyfikę miejsca pracy, a szczególnie występujące w nim zagrożenia. Odzież powinna być zgodna z wszystkimi przepisami BHP. Przed zakupem ubrań dla pracowników należy upewnić się, że wszystkie elementy stroju posiadają certyfikaty bezpieczeństwa poświadczające zgodność z normami polskimi oraz unijnymi.

W przypadku odzieży roboczej najważniejsze są bezpieczeństwo i ochrona zdrowia pracownika, ale nie wolno również zapominać o wygodzie.Komfortowe ubrania wysokiej jakości mają pozytywny wpływ na zadowolenie oraz efektywność pracowników, a do tego rzadziej się psują, co generuje niższe koszty po stronie pracodawcy. Warto zadbać o jakość – to się po prostu opłaca!

Kiedy odzież robocza jest obowiązkiem pracodawcy?

Z art. 237 Kodeksu pracy wynika, żepracodawca ma obowiązek dostarczyć za darmo odzież i obuwie robocze, jeśli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu, albo ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.Co więcej, jeśli wymagają tego okoliczności, to pracodawca ma również obowiązek dostarczyć środki ochrony indywidualnej, w tym wyspecjalizowaną odzież ochronną zabezpieczającą przed konkretnymi zagrożeniami (np. płomieniami, wyładowaniami elektrycznymi itd.).

W praktyce oznacza to, żezdecydowana większość zakładów przemysłowych musi zapewnić ubrania robocze dla pracowników. Dotyczy to szczególnie sektora spożywczego, gdzie kluczowe jest korzystanie z odzieży spełniającej normy HACCP, zapewniające bezpieczeństwo przy produkcji i przetwarzaniu żywności. Obowiązek muszą wypełnić również firmy z branży budowlanej, a także wszystkie podmioty, które zatrudniają osoby pracujące fizycznie w ryzykownych zawodach.Ponadto odzież robocza jest niezbędna w gastronomii (ze względu na ryzyko zabrudzenia), służbie zdrowia, oraz w laboratoriach.

Ubrania robocze dla pracowników – pozostałe obowiązki

Choć formalnie ubrania robocze dostarczone przez pracodawcę pozostają jego własnością, tow praktyce firma ma obowiązek zadbania o pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkażanie. Do tego musi ona również naprawić niszczoną odzież, o ile uszkodzenia powstały w naturalny sposób i nie wynikają z zaniedbań pracownika.

Co istotne,wszystkie elementy stroju mają przez cały czas zachowywać właściwości ochronne i użytkowe. Sytuacja, w której pracodawca nie zapewnił niezbędnych środków ochrony indywidualnej, a warunki pracy narażają na poważne zagrożenie, jest niedopuszczalna. Pracownik może wówczas odmówić wykonywania pracy.

Ekwiwalent pieniężny za odzież roboczą – ile wynosi i kiedy trzeba go wypłacić?

Jeśli firma wyrazi na to zgodę, to pracownik może korzystać z własnej odzieży i obuwia roboczego. Oczywiście musi ono spełniać wszystkie niezbędne normy, apracodawca ma obowiązek wypłacić w zamian ekwiwalent za ubrania robocze. Zgodnie z prawem jego wysokość ma odpowiadać aktualnym, rynkowym cenom zakupionego wyposażenia.

Najprostszym sposobem na ustalenie wysokości ekwiwalentu pieniężnego jest rozliczenie się na podstawie faktur dostarczonych przez pracowników. Co istotne, korzystanie z własnej odzieży roboczej nie jest możliwe, jeśli w miejscu pracy może nastąpić intensywne brudzenie lub skażenie odzieży i obuwia roboczego środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi.

Jakie ubranie robocze przysługuje pracownikowi?

Rodzaj środków ochrony indywidualnej oraz odzieży roboczej, które przysługują pracownikowi, zależy od zagrożeń, jakie wiążą się z danym stanowiskiem pracy. Strój udostępniony przez pracodawcę musi zagwarantować jak najwyższy poziom ochrony pracownika. W praktyce najlepiej jest od razu zapewnić pełen komplet ubrań ochronnych lub roboczych.Poza strojem równie istotne jest też dodatkowe wyposażenie, np. kask, ochraniacze czy rękawice robocze– często bez nich nie da się w ogóle wykonywać obowiązków zawodowych. O przepisy BHP trzeba dbać, a zdrowie i życie pracownika jest najważniejsze!

Jakie wymagania musi spełnić odzież ochronna?

Odzież robocza musi spełniać wszystkie wymagania stawiane przez przepisy BHP. W praktyce ubrania powinny posiadać certyfikaty potwierdzające spełnienie PN, czyli Polskich Norm ustalanych przez Polski Komitet Normalizacyjny. Większość z nich to tak naprawdę normy unijne, obowiązujące na terenie całego UE.Kwestie związane z odzieżą ochronną reguluje ogólna norma PN–EN ISO 13688:2013–12, ale poszczególne ubrania powinny być zgodne z innymi, szczegółowymi normami dotyczącymi konkretnych branż lub zawodów.

Co ile należy się odzież robocza pracownikowi?

Przepisy Kodeksu pracy nie precyzują tego, co ile należy się odzież robocza dla pracowników. Odzież i ubrania robocze powinny przez cały czas zachowywać właściwości ochronne – jeśli tego nie robią, to należy je naprawić lub wymienić.W praktyce kwestie związane z wymianą ubrań zależą od regulaminu miejsca pracy oraz ustaleń pomiędzy pracownikami a kierownictwem firmy.

Zasadniczo każdy środek ochrony indywidualnej oraz element stroju roboczego ma przewidywany czas użytkowania, zazwyczaj wynoszący kilka lub kilkanaście miesięcy – nie wolno go przekraczać. Duże znaczenie ma również branża, w której działa firma. W niektórych sektorach obowiązują akty prawne, które regulują kwestie związane z wymianą ubrań roboczych. Dotyczy to m.in. górnictwa.

Jakie konsekwencje grożą pracodawcy za brak odzieży roboczej dla pracownika?

Jeśli coś się zepsuje lub uszkodzi, topracodawca powinien zapewnić pracownikowi nowe lub naprawione, lecz wciąż pełnowartościowe ubrania robocze. A przynajmniej tak to wygląda od strony prawnej. Niestety w rzeczywistości bywa różnie. Co zrobić, jeśli firma nie wywiązuje się ze swoich obowiązków? Jakie konsekwencje za to grożą?

Jeśli firma nie zapewniła wymaganych ubrań roboczych oraz środków ochrony indywidualnej, to pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy.W takiej sytuacji należy odmówić wykonywania obowiązków zawodowych ze względu na brak wymaganego wyposażenia. Pracownik zachowuje wówczas prawo do pełnego wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy zgodnie z art. 81 § 1 Kodeksu pracy. Nieuczciwe firmy warto zgłosić do Państwowej Firmy Pracy, a za rozwiązywanie wszelkich sporów na drodze prawnej odpowiada właściwy sąd pracy.

Odzież ochronna a obowiązki pracodawcy: podsumowanie

Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek dostarczenia odzieży roboczej oraz ochronnej, a także innych środków ochrony indywidualnej, jeśli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu, lub ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy. Zdecydowana większość zakładów przemysłowych oraz wiele innych firm musi zapewnić pracownikom stroje robocze. Warto potraktować to jak coś więcej, niż tylko obowiązek wynikający z zasad BHP – komfortowe ubrania wysokiej jakości zwiększają motywację oraz zadowolenie pracowników, co przekłada się wzrost efektywności ich pracy!