Praca jako kontroler ruchu lotniczego - odpowiedzialność, kurs i zarobki

Czym zajmuje się kontroler ruchu lotniczego?

Zadaniem kontrolerów ruchu lotniczego jest czuwanie nad bezpieczeństwem statków powietrznych ze szczególnym uwzględnieniem przeciwdziałania zderzeniom powietrznym oraz na płycie lotniska. To ich główne i najważniejsze, ale niejedyne zadanie. Kontrolerzy ruchu lotniczego są dodatkowo odpowiedzialni za sprawne funkcjonowanie ruchu lotniczego, czyli nadzór nad korytarzami powietrznymi, udzielanie informacji pilotom, pomoc w przypadku sytuacji awaryjnych itd. Ponadto na bieżąco sprawdzają sytuację pogodową, czuwają nad kołowaniem samolotów po płycie lotniska i organizują ruch w jego obrębie, co dotyczy nie tylko statków podziemnych, ale też pojazdów naziemnych używanych m.in. przez techników czy obsługę lotniska.

W praktyce kontrolerzy ruchu lotniczego pracują w tzw. wieżach kontroli lotów, gdzie zajmują się obsługą urządzeń takich jak radary, radiolatarnie czy systemy mierzące warunki meteorologiczne. Ponadto przekazują pilotom wskazówki nawigacyjne oraz informacje niezbędne przy starcie i lądowaniu statków powietrznych. Zadaniem kontrolerów ruchu lotniczego jest też zajmowanie się sytuacjami nadzwyczajnymi, np. poprzez koordynację działań lotniskowych służb ratunkowych czy oczyszczanie korytarzy powietrznych dla samolotów, które zgłosiły awarię.

Praca jako kontroler ruchu lotniczego a odpowiedzialność

Praca kontrolera ruchu lotniczego wiąże się z ogromną odpowiedzialnością za ludzkie życie, także w aspekcie prawnym – niewielki błąd może doprowadzić do powstania niebezpiecznej sytuacji, a nawet katastrofy lotniczej. Oczywiście w takiej sytuacji pechowy pracownik ponosi pełną odpowiedzialność prawną za każde niedopatrzenie i złamanie regulaminu, nawet jeżeli ostatecznie nikt nie ucierpiał. Konieczność zachowywania ciągłego skupienia oraz sprawnego reagowania w sytuacjach awaryjnych jest na dłuższą metę niezwykle męcząca i stresująca, dlatego kontrolerzy ruchu lotniczego bardzo często cierpią z powodu wypalenia zawodowego. Tego typu sytuacjom mają przeciwdziałać bardzo surowe zasady pracy, które nakazują m.in. sześćdziesięciominutową przerwę po każdych dwóch godzinach pracy. Warto przy tym pamiętać, że naruszenie przepisów związanych z czasem pracy jest traktowane niezwykle poważnie i niemal na pewno skończy się utratą uprawnień.

Jak zostać kontrolerem ruchu lotniczego?

Zawód kontrolera ruchu lotniczego mogą wykonywać osoby, które ukończyły kurs organizowany przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej i uzyskały następnie odpowiednie uprawnienia. Kandydaci chcący przystąpić do nauki muszą spełniać szereg wymagań:

• perfekcyjna znajomość języka angielskiego włącznie z żargonem lotniczym;
• dobra dykcja, brak wady wymowy;
• wyobraźnia przestrzenna;
• umiejętność naturalnego reagowania na nieprzewidziane sytuacje;
• duża odporność na stres;
• dobry stan zdrowia, zarówno fizycznego, jak i psychicznego;
• co najmniej średnie wykształcenie.

Do pracy w charakterze kontrolera ruchu lotniczego nadaje się jedynie niewielka część z nas, dlatego bardzo wielu kandydatów zostaje wyeliminowanych zarówno na wczesnym etapie rekrutacji, jak i już w trakcie szkolenia. Organizowany przez PAŻP kurs z reguły kończy mniej niż jedna trzecia kursantów.

Jak dostać się na kurs kontrolera ruchu lotniczego w Polsce?

Poza wysłaniem zgłoszenia z życiorysem kandydaci muszą przejść przez liczne badania zdrowotne, w tym testy psychologiczne i psychiatryczne, a także odbyć rozmowę kwalifikacyjną i udowodnić perfekcyjną znajomość języka angielskiego w formie mówionej oraz pisanej. Po przejściu wstępnego etapu rekrutacji należy odbyć trwający kilka miesięcy kurs, zakończony serią egzaminów. Następnie początkujący kontrolerzy ruchu lotniczego muszą odbyć roczne praktyki zawodowe pod okiem doświadczonych kolegów i koleżanek. Jeśli ewaluacja praktyk wypadnie pozytywnie, to PAŻP wyda licencję i umożliwi samodzielną pracę na stanowisku kontrolera lotów.

Ile zarabia kontroler ruchu lotniczego?

Kontroler ruchu lotniczego to zawód związany z posiadaniem trudnych do uzyskania uprawnień. Niewielka liczba pracowników oraz duża odpowiedzialność prawna przekładają się na dość wysokie zarobki. Najczęściej spotykana forma zatrudnienia to umowa o pracę, w której często znajdują się benefity takie jak prywatne ubezpieczenie medyczne czy prawo do bezpłatnych konsultacji psychologicznych. Średnie miesięczne wynagrodzenie na stanowisku kontrolera ruchu lotniczego w Polsce wynosi ok. 10000 zł brutto na miesiąc, choć doświadczeni kontrolerzy zarabiają nawet kilkakrotność tej kwoty.

Największy wpływ na wielkość zarobków ma miejsce pracy – najwyższą pensją mogą się pochwalić kontrolerzy ruchu lotniczego pracujący na największych polskich lotniskach cywilnych, co związane jest z koniecznością obsługi znacznie większej liczby samolotów. Nieco mniej zarabia się na mniejszych lotniskach, a także w wojsku. To ostatnie ciągle poszukuje kontrolerów ruchu lotniczego, których kusi m.in. możliwością przedwczesnej emerytury oraz stabilnością zatrudnienia. Warto jednak zauważyć, że każdy kontroler lotów z ważną licencją i dobrą historią zatrudnienia bez problemu znajdzie pracę w zawodzie, a poszukujący pracy za pośrednictwem PAŻP mogą liczyć na co najmniej kilka ofert.

Znalezienie pracy w zawodzie kontrolera ruchu lotniczego jest więc bardzo proste – natomiast cała trudność polega na uzyskaniu licencji. Dlatego planując karierę w tym zawodzie warto mieć przygotowany plan awaryjny!