Jak szybciej się uczyć? Sposoby na lepszą pamięć
Skuteczne techniki uczenia się
Skuteczne uczenie wymaga połączenia ze sobą zdrowych nawyków, korzystnych dla ciała oraz mózgu, z technikami wspomagającymi się. Zacznijmy od tych drugich, bo jeśli wdrożysz je w swoje życie, to niemal od razu zauważysz znaczącą różnicę. Jakie techniki uczenia się są najskuteczniejsze?
Aktywne uczenie
Uczenie się nigdy nie powinno być bierne – na dłuższą metę nie ma to sensu, a zdobyte informacje szybko wypadną Ci z głowy. Nie ograniczaj się jedynie do czytania tekstu. Zamiast tego wykonuj zadania i sporządzaj notatki – najlepiej uporządkowane, ale mogą one mieć właściwie dowolną formę. Jeśli notujesz na wykładzie, wybierz sprawdzony schemat notatek Cornella, natomiast przy powtarzaniu materiału w domu, a więc podczas samodzielnej nauki, doskonale działają mapy myśli. Wizualizują one związki między pojęciami, wydarzeniami i zjawiskami – podświadomie ułatwiają zrozumienie i zapamiętanie materiału.
Jeśli masz taką możliwość, rozważ również naukę w grupie. Ucząc innych, uczysz również siebie – w przypadku wielu osób (choć nie wszystkich) współpraca w grupie jest zaskakująco efektywnym sposobem na zapamiętywanie informacji. Zresztą w ten sposób wzbogacasz proces nauki o różnorodne perspektywy, dzięki czemu łatwiej Ci będzie zrozumieć trudniejsze, bardziej wymagające zagadnienia.
Technika Pomodoro
O technice Pomodoro napisano już wiele. Ma ona swoich zwolenników i przeciwników, jednak niezależnie od twojej opinii na jej temat warto dać jej szansę. Dlaczego? Bo w przypadku niektórych osób działa dobrze, a wręcz świetnie.
Technika Pomodoro opiera się na podziale procesu nauczania na krótkie, intensywne sesje trwające 25 minut, po których następuje 5-minutowa przerwa. Po czterech takich cyklach zaleca się dłuższą, 15–30-minutową przerwę. Takie podejście pomaga utrzymać koncentrację i zapobiega zmęczeniu. Pamiętaj, że nie musisz stosować techniki Pomodoro za każdym razem, możesz sięgać po nią okazjonalnie, np. podczas nauki do wyjątkowo trudnego egzaminu.
Metoda Leitnera
Pod koniec XIX wieku Hermann Ebbinghaus opracował krzywą zapominania, zgodnie z którą ludzki mózg szybko zapomina nowo przyswojoną wiedzę, jeśli nie jest regularnie odświeżana. Tego zjawiska nie da się całkowicie wyeliminować, ale można ograniczyć jego wpływ za pomocą tzw. metody Leitnera.
Metoda Leitnera polega na systematycznym powtarzaniu materiału w określonych odstępach czasu (np. raz na miesiąc, raz na pół roku itd.).Najłatwiej jest ją wdrożyć w życie tworząc krótkie fiszki, a następnie przeglądać je po jakimś czasie. W ten sposób utrwalisz sobie zdobyte informacje na dłużej.
Jak wspierać pamięć?
Pamięć ludzka jest ściśle związana z nawykami oraz stylem życia. W końcu mózg jest częścią ciała, a to właśnie od niego zależy zapamiętywanie wiadomości. Jeżeli dbasz o swoją dietę, dobry sen oraz aktywność fizyczną, a do tego stosujesz dodatkowe wsparcie dla mózgu, znacząco poprawisz efektywność uczenia się. Jak wspierać pamięć?
Zdrowa dieta
To, co jesz, ma ogromny wpływ na pracę twojego mózgu. Czerpie on substancje odżywcze z twojej krwi, a do zachowania dobrej formy potrzebuje rzadkich makroelementów, w tym kwasów omega-3 oraz omega-6. Oczywiście możesz je suplementować, natomiast ich naturalne źródła (orzechy, ryby, jagody, ciemna czekolada) sprawdzają się najlepiej. Zresztą inne substancje zawarte w tych produktach wspierają zdolność koncentracji i zapamiętywania.
Jednocześnie musisz dbać o zbilansowaną dietę, unikać niedojadania i przejadania się. Szczególnie niezdrowe są cukry proste i ciężkostrawne potrawy w dużych ilościach. Słodkie lub tłuste przekąski powodują gwałtowne skoki poziomu cukru we krwi, co prowadzi do spadku energii i trudności z koncentracją.
Sen i regeneracja
Nie ma skutecznej nauki i dobrej pamięci bez dobrego snu. Jedna czy dwie problematyczne noce nie wyrządzą większej szkody, ale już długotrwałe problemy z długością oraz jakością snu obciążają umysł i pogarszają pamięć. Zresztą badania naukowe pokazują, że osoby śpiące regularnie przez 7–9 godzin dziennie znacznie lepiej zapamiętują nowy materiał.
Aby sen był efektywny, zadbaj o higienę snu. Wyznacz sobie minimum 7 godzin dziennie na nieprzerwany sen. Na godzinę przed położeniem się do łóżka wyłącz elektronikę, odłóż telefon i zrezygnuj z dystraktorów. Unikaj kofeiny wieczorem, nie jest też ciężkostrawnej kolacji tuż przed spaniem. Jeśli budzą Cię jakieś dźwięki, to kup w aptece zatyczki do uszu i korzystaj z nich za każdym razem, gdy pojawi się hałas.
Aktywność fizyczna
Regularna aktywność poprawia krążenie i dotlenienie mózgu. To z kolei zwiększa zdolność koncentracji i sprawność intelektualną. Nawet krótki spacer przed nauką pomaga się skupić.Oczywiście bezpośrednio przed nauką nie należy odbywać intensywnych treningów i unikać nadmiernego zmęczenia fizycznego, ale 15-minutowa sesja treningowa raczej Ci pomoże, niż zaszkodzi. Poza tym ćwiczenia oraz ruch pomagają utrzymać organizm w dobrej kondycji, a to też ma wpływ na twoją pamięć!
Suplementy diety i leki na pamięć
W sprzedaży znajdziesz różne suplementy diety wspomagające pamięć. Zawierają one kwasy omega-6 i omega-3, lecytynę oraz różne substancje naturalne, np. żeń-szeń. Możesz je włączyć do swojej diety. Pamiętaj też o witaminach z grupy B (B6, B12) oraz kwasie foliowym, bo wspierają one funkcjonowanie układu nerwowego.
Natomiast efektywność suplementów diety jest raczej ograniczona – nie spodziewaj się cudów. Lepsze efekty zapewnia natomiast lek na pamięć, który zawiera większą liczbę substancji aktywnych. W sprzedaży znajdziesz różne preparaty – najlepiej jest zapytać lekarza, który upewni się, że jest to rzeczywiście właściwe rozwiązanie.
Jak poradzić sobie ze zmęczeniem podczas nauki?
Niewyspanie, nadmiar obowiązków oraz brak przerw to najczęstsze przyczyny zmęczenia podczas nauki. Niestety nie zawsze da się coś z nim zrobić – na dłuższą metę jedynym skutecznym rozwiązaniem jest dłuższy odpoczynek. Ale co, jeśli jest on niemożliwy, a egzamin już czyha za rogiem?
Wówczas warto sięgnąć po naturalne wspomagacze. W tej roli najlepiej sprawdzają się zioła, herbata lub słaba kawa, które pomagają zachować koncentrację. Szczególnie skuteczna w tym zakresie jest zielona lub biała herbata. Zawiera ona L-teaninę, która poprawia zdolność skupienia, a jednocześnie nie powoduje nadmiernej pobudliwości. Pamiętaj jednak, że nadmiar kofeiny prowadzi do bezsenności, a jest to coś, czego należy bezwzględnie unikać!
Jak efektywnie zaplanować naukę?
Dobre planowanie to połowa sukcesu.Stwórz harmonogram, w którym wyznaczysz priorytety oraz podzielisz materiał na mniejsze części. Aby ułatwić sobie zadanie, możesz wykorzystać specjalne aplikacje (np. Trello) do organizacji zadań i monitorowania postępów.
Unikaj rozpraszaczy – pod tym kątem najczęstszym winowajcą jest oczywiście telefon komórkowy oraz media społecznościowe. Skorzystaj z funkcji blokady aplikacji lub specjalnych narzędzi, które pomogą Ci skupić się wyłącznie na nauce. Nic nie utrudnia nauki i zapamiętywania tak, jak nadmiar bodźców zapewnianych przez rozpraszacze!
