Co to są studia MBA?
Czym są studia MBA?
MBA to skrót od Master of Business Administration, co w bezpośrednim tłumaczeniu oznacza magistra zarządzania biznesowego. Takie określenie może wywoływać pewne zdziwienie, szczególnie że w Polsce istnieją już zwykłe studia z zarządzania, na których przecież funkcjonują różne specjalizacje. Czym różni się MBA od zwykłego magistra zarządzania?
Po pierwsze, studia MBA są podyplomowe, a więc idą na nie osoby, które już pracują jako menadżerowie i biznesmeni. Program jest ułożony w taki sposób, by móc łączyć naukę z pracą zawodową – zajęcia odbywają się albo wieczorami, albo w weekendy.
Po drugie, program nauczania na studiach MBA znacząco różni się od zwykłych studiów z zarządzania. Jest bardziej skondensowany i skierowany do osób, które już posiadają zaawansowaną wiedzę i doświadczenie. Zresztą studia MBA kładą dużo większy nacisk na praktykę. Prowadzącymi są zazwyczaj trenerzy biznesowi i menadżerzy z wieloletnim doświadczeniem, którzy przekazują konkretne, gotowe know-how.
Po trzecie, studia MBA są interdyscyplinarne. W toku nauki poznaje się teoretyczną i praktyczną wiedzę z szeregu dyscyplin – od ekonomii i rachunkowości, przez prawo gospodarcze oraz techniki zarządzania zespołem, aż po marketing i prowadzenie negocjacji biznesowych. Dużą rolę przypisuje się umiejętnościom miękkim, które zdaniem ekspertów są dzisiaj kluczem do odniesienia sukcesu na stanowiskach menadżerskich.
Ponadto studia MBA mają międzynarodową renomę. Doceniają je pracodawcy z całego świata, a absolwenci posiadający dyplom MBA z dobrej uczelni mogą łatwo znaleźć pracę za granicą.
Co dają studia MBA?
Wiemy już, czym są studia MBA – ale dla kogo je stworzono i czego można się w ich trakcie nauczyć?
Zasadniczo na studia MBA idą dwa rodzaje osób:
· kadra zarządzająca w dużych i średnich firmach,
· przedsiębiorcy prowadzący własny biznes.
Pierwsza grupa jest dużo liczniejsza i to właśnie z myślą o niej amerykańskie uczelnie stworzyły MBA, choć warto pamiętać, że studia z zarządzania biznesowego mogą okazać się przydatne nie tylko dla menadżerów i kierowników chcących rozwijać karierę w korporacji.
MBA dla menadżerów
Studia MBA uczą właściwie wszystkich zdolności, które są niezbędne do skutecznego zarządzania organizacjami biznesowymi. W ich trakcie menadżerowie szkolą się z zakresu umiejętności miękkich, a także otrzymują konkretną dawkę wiedzy na praktycznych przykładach. To konkretne know-how, które od razu można wdrożyć do codziennej pracy.
Własny biznes po MBA
Część osób po MBA decyduje się na prowadzenie własnego biznesu. Dotyczy to szczególnie tych przedsiębiorców, którzy dostarczają biznesowi usługi i szkolenia jako trenerzy biznesowi, konsultanci, prawnicy itd. Choć studia MBA skupiają się raczej na biznesie od strony korporacyjnej, to wiedza i umiejętności zdobyte w ich toku są bezcenne w przypadku indywidualnych przedsiębiorców.
Jak długo trwają studia MBA?
Studia MBA zazwyczaj trwają dwa lata, ale nie jest to żelazna reguła. Niektóre uczelnie oferują przyśpieszone MBA, trwający rok lub półtorej roku. To doskonałe rozwiązanie dla zapracowanych osób, ale warto pamiętać, że krótsze studia wiążą się też ze znacznie intensywniejszym planem zajęć i większym nakładem pracy. W razie potrzeby istnieje też możliwość wydłużenia okresu studiów o dodatkowy rok, choć wiąże się to z koniecznością poniesienia dość wysokich opłat.
Studia MBA – koszty
Studia MBA są płatne, a ich koszt jest bardzo wysoki, przez co mogą sobie na nie pozwolić tylko najbardziej zdeterminowani kandydaci. Ceny różnią się w zależności od uczelni. W przypadku polskich szkół wyższych za dwuletnie studia MBA trzeba zapłacić kilkadziesiąt tysięcy złotych. Najtańsze oferty zaczynają się od 30 tys. złotych, a najdroższe kończą na niemal 80 tys. złotych za dwa lata nauki.
W przypadku zagranicznych uniwersytetów cena studiów MBA potrafi być dużo wyższa. Czesne za rok nauki na najlepszych światowych uczelniach to od 70 do 150 tys. dolarów. Warto jednak pamiętać, że ukończenie studiów MBA na dobrej uczelni daje gwarancję zatrudnienia na dobrym stanowisku. Tylko którą szkołę wyższą wybrać?
Gdzie zrobić studia MBA?
W Polsce jedynie kilkanaście uczelni oferuje pełnoprawne studia MBA. Są to zarówno duże uczelnie publiczne (np. Uniwersytet Łódzki, Szkoła Główna Handlowa), jak i mniejsze, wyspecjalizowane uczelnie prywatne. Choć program studiów jest zestandaryzowany, to każda uczelnia wprowadza własne, unikalne modyfikacje, przez co wybór szkoły ma znaczenie.
Porównując ze sobą poszczególne oferty MBA warto zwrócić uwagę na zakres i program studiów, a także na wykładowców. Najlepsze uczelnie zatrudniają prowadzących z ogromnym doświadczeniem praktycznym – to właśnie ich umiejętności oraz know-how zapewniają najlepsze efekty kształcenia. Warto też zwrócić uwagę na opinie studentów, którzy polecają lub odradzają studia MBA na konkretnej uczelni.
Jak dostać się na studia MBA?
By dostać się na MBA, należy posiadać dyplom potwierdzający ukończenie studiów wyższych i uzyskanie tytułu licencjata lub magistra. To jednak nie wszystko, bo większość szkół wyższych wymaga też od kandydatów co najmniej rocznego stażu pracy na stanowisku kierowniczym lub menadżerskim, a w przypadku najlepszych uczelni niezbędne może być nawet kilkuletnie doświadczenie. Dodatkowym wymaganiem może być list polecający lub opinia od przełożonych, potwierdzająca zaangażowanie, wiedzę i chęć poszerzania kompetencji przez kandydata.
W trakcie rekrutacji na studia MBA należy wypełnić trzyczęściowy egzamin wstępny oparty na amerykańskim teście GMAT. Sprawdza on zdolności analityczne, w tym wiedzę matematyczną oraz umiejętność jasnego formułowania myśli w piśmie. Nie trzeba się do niego intensywnie przygotowywać – test nie sprawdza konkretnej wiedzy, a praktyczne zdolności, w tym umiejętność dedukcji i logicznego myślenia.
Studia MBA – czy warto?
To przejściowa moda czy świetny sposób na poszerzenie kompetencji zawodowych? Opinie o studiach MBA są podzielone, a wiele osób zastanawia się nad czym, czy faktycznie opłaca je zrobić. Problem w tym, że ten dylemat nie ma jednoznacznego rozwiązania – wszystko tak naprawdę zależy od tego, jak chcemy zaplanować dalszy rozwój kariery.
Z jednej strony studia MBA znacząco ułatwiają znalezienie zatrudnienia jako menadżer projektów lub kierownik w średnich i wielkich przedsiębiorstwach. Przydają się też w sektorze publicznym oraz organizacjach pozarządowych, choć są tam raczej dodatkiem. Dyplom MBA to też ważny argument w negocjacjach z pracodawcą, a wiedza zdobyta w trakcie studiów przydaje się we wszystkich dziedzinach życia – także przy prowadzeniu własnego biznesu.
Z drugiej strony studia MBA są drogie i wymagające. Kilkadziesiąt tysięcy złotych to duży wydatek, a w trakcie dwóch lat nauki faktycznie trzeba się wysilić i dać z siebie wszystko. Ponadto mimo dynamicznych zmian na polskim rynku pracy wiele firm nie wymaga dyplomu MBA od kadry kierowniczej.
Przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu studiów MBA należy dokładnie przemyśleć wszystkie argumenty za i przeciw. To rozwiązanie ma swoje wady, ale warto pamiętać, że polski rynek pracy wciąż się zmienia – większość dużych firm wciąż dostosowuje się do zachodniej kultury korporacyjnej, która ceni pracowników z certyfikatami i dyplomami potwierdzającymi ich kompetencje zawodowe. Jeśli trend się nie odwróci, to studia MBA będą miały przed sobą świetlaną przyszłość.