Studia na kierunku dietetyka
Kształcenie na kierunku dietetyka przebiega zgodnie z modelem bolońskim. Studia I stopnia to na zdecydowanej większości uczelni 3-letnie studia licencjackie. Nieliczne uczelnie (Uniwersytet Morski w Gdyni i Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie) prowadzą w tej dziedzinie studia inżynierskie, które trwają 3,5 roku. Dalsze kształcenie przyszłych dietetyków może przebiegać na studiach II stopnia, które trwają zazwyczaj 2 lata (na niektórych uczelniach 1,5 roku). Dietetykę można studiować stacjonarnie (studia dzienne) lub niestacjonarnie (studia zaoczne lub wieczorowe).
Kierunek dietetyka znajduje się w ofercie wielu uczelni publicznych i niepublicznych. Obejmuje zagadnienia z zakresu nauk medycznych, nauk o zdrowiu i nauk o kulturze fizycznej. Cieszy się dość dużym zainteresowaniem, zwłaszcza na uczelniach medycznych. Na przykład na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym w 2020 roku o jeden indeks walczyło na dietetyce prawie sześciu, zaś na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym czterech kandydatów.
Celem studiów na tym kierunku jest zdobycie wiedzy i umiejętności w zakresie żywienia człowieka zdrowego i chorego, a także nauka zapobiegania chorób związanych ze sposobem odżywiania. Program kształcenia jest bardzo urozmaicony, dzięki czemu studenci mogą odpowiednio przygotować się do realizacji różnych aspektów pracy dietetyka. Przyszli dietetycy muszą zaliczyć przedmioty ogólnomedyczne (anatomia człowieka, biochemia, parazytologia, fizjologia człowieka, genetyka, epidemiologia), przedmioty społeczne (psychologia, socjologia, ekonomika zdrowia) oraz liczne przedmioty kierunkowe (fizjologia wysiłku fizycznego, opakowalnictwo, nutrigenomika, technologia żywności, analiza i ocena jakości żywności, farmakoterapia żywnościowa, higiena żywności, towaroznawstwo żywności, profilaktyka i leczenie chorób dietozależnych, dietetyka pediatryczna).
Studenci kierunku dietetyka są zobowiązani do odbycia praktyk wakacyjnych między innymi w szpitalach, poradniach dietetycznych, domach pomocy społecznej, szkołach i przedszkolach.
Na niektórych uczelniach istnieje możliwość wyboru ścieżki lub specjalizacji w ramach studiów. Dostępne specjalizacje na dietetyce to:
- dietetyka medyczna
- dietetyka sportowa
- psychodietetyka
- dietetyka wieku dziecięcego (pediatryczna)
- żywienie kliniczne
- dietoterapia
- dietetyka w geriatrii i gerontologii
- poradnictwo żywieniowe
Na jakich uczelniach można studiować dietetykę?
Dietetyka cieszy się dużym zainteresowaniem kandydatów na studia. Przyszli studenci mają do wyboru liczne uczelnie publiczne:
- Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie
- Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
- Warszawski Uniwersytet Medyczny
- Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
- Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
- Gdański Uniwersytet Medyczny
- Uniwersytet Medyczny w Łodzi
- Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
- Uniwersytet Medyczny w Lublinie
- Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
- Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
- Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie
- Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
- Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
- Uniwersytet Rzeszowski
- Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
- Uniwersytet Morski w Gdyni
- Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
- Katolicki Uniwersytet Lubelski im. Jana Pawła II
- liczne Państwowe Wyższe Szkoły Zawodowe, m.in. w Nowym Sączu, Wałbrzychu, Koninie, Legnicy, Koszalinie, Chełmie, Nowym Targu
Kształcenie w zakresie dietetyki prowadzą także uczelnie prywatne. Oto niektóre z nich:
- Niepubliczna Wyższa Szkoła Medyczna
- Szkoła Główna Turystyki i Hotelarstwa w Warszawie
- Warszawska Uczelnia Medyczna im. Tadeusza Koźluka w Warszawie
- Wyższa Szkoła Inżynierii i Zdrowia w Warszawie
- Wyższa Szkoła Rehabilitacji
- Wyższa Szkoła Biznesu i Nauk o Zdrowiu w Łodzi
- Bydgoska Szkoła Wyższa
- Krakowska Wyższa Szkoła Promocji Zdrowia
- SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny (kierunek psychodietetyka)
Jak zostać dietetykiem w Polsce?
W przeciwieństwie do zawodu lekarza, diagnosty laboratoryjnego czy ratownika medycznego, dostęp do zawodu dietetyka nie został w Polsce do tej pory uregulowany prawnie. W praktyce oznacza to, że porad dietetycznych może udzielać zarówno osoba po studiach, jak i po internetowym kursie. Środowisko dietetyków walczy o ustanowienie stosownego prawa w tej kwestii, aby pozbawić możliwości wykonywania zawodu osoby bez odpowiedniego wykształcenia. Konkretne wymagania postawiono tylko wobec osób zatrudnionych w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami (np. samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej). Rozporządzenie ministra zdrowia wyszczególnia, jakie wykształcenie powinna posiadać osoba zatrudniona na stanowisku dietetyka, starszego dietetyka czy asystenta dietetyki w takim podmiocie.
Praca po dietetyce
Własny gabinet
Ścieżką kariery zawodowej, która może wiązać się z uzyskiwaniem przez dietetyka całkiem dobrych dochodów, jest prowadzenie własnego gabinetu. Obecnie wiele osób chcących zdrowiej żyć poszukuje porad dietetycznych, w ramach których specjalista między innymi ustala plan żywienia, dokonuje pomiarów składu ciała i kontroluje masę ciała.
Praca w poradni dietetycznej
Poradnie dietetyczne funkcjonują zarówno w ramach publicznej, jak i prywatnej opieki zdrowotnej. Często działają przy szpitalach i w ramach większych przychodni specjalistycznych.
Praca w szpitalu, sanatorium, domu opieki społecznej, hospicjum
W przypadku osób chorych odpowiednia dieta ma bardzo duże znaczenie. Rolą dietetyka w podmiotach leczniczych i domach opieki społecznej jest opracowywanie jadłospisów dla pacjentów z uwzględnieniem ich stanu zdrowia, możliwości przyjmowania pokarmu i zapotrzebowania kalorycznego. Dietetyk przygotowuje także zalecenia żywieniowe dla pacjentów wypisywanych z oddziałów, a także nadzoruje proces przygotowywania posiłków, w tym ich estetykę.
Praca w firmie cateringowej (diety dla osób odchudzających się)
Diety pudełkowe biją obecnie rekordy popularności. Coraz więcej osób chce korzystać z gotowych posiłków dostarczanych prosto pod drzwi. Firmy cateringowe oferują swoim klientom opracowywane przez dietetyków pakiety dań w ramach różnych diet, np. o ograniczonej kaloryczności, paleo, bezglutenowej, wegetariańskiej.
Praca w klubie sportowym lub klubie fitness
Osoby intensywnie uprawiające sport w sposób szczególny muszą troszczyć się o zdrową dietę. Dietetyk sportowy tworzy plany żywieniowe dostosowane pod względem ilości i jakości składników odżywczych do rodzaju aktywności i efektów, jakie chce osiągnąć klient. Na takie rozwiązanie decydują się obecnie nie tylko profesjonalni sportowcy, ale także amatorzy.
Praca w służbach mundurowych (wojsko, służba więzienna)
W pracy żołnierza siła, zdrowie i dobra kondycja fizyczna są absolutnie niezbędne. Posiłki spożywane przez wojsko nie mogą więc być komponowane przypadkowo. Fachowa wiedza dietetyka pozwala na przygotowywanie diet uwzględniających szczególne potrzeby tej grupy zawodowej. Z kolei w więzieniach rolą dietetyka jest tworzenie jadłospisów dla osadzonych zgodnie z określonymi normami kaloryczności.
Praca w szkole lub przedszkolu
Rozwijające się dzieci to grupa, która jak mało która potrzebuje codziennych wartościowych posiłków. Dietetycy zatrudnieni w placówkach oświatowych ustalają diety, które nie tylko zaspokoją głód, ale także pozwolą kształtować prawidłowe nawyki żywieniowe u maluchów.
Naukowiec
Dietetyka jest bardzo intensywnie rozwijającą się dziedziną, dlatego istnieje zapotrzebowanie na osoby, które chcą wnieść coś od siebie do świata nauki. Taką ścieżkę kariery można realizować na uczelni, w instytutach badawczych oraz prywatnych instytucjach i firmach.
Pisanie artykułów
Polacy mają coraz większy problem z utrzymaniem prawidłowej masy ciała, co rodzi potrzebę edukowania i uświadamiania społeczeństwa w tym temacie. Dietetycy mogą także znaleźć zatrudnienie jako autorzy artykułów ze wskazówkami żywieniowymi dla osób chorych i sportowców.
Prowadzenie sklepu ze zdrową żywnością
Dietetyk to najbardziej odpowiednia osoba do prowadzenia takiego biznesu. Kto, jeśli nie on jest w stanie określić, czy dany produkt jest wartościowy i godny polecenia? Jeśli poza pasją do zdrowego stylu życia posiadacie talent handlowca, takie rozwiązanie może okazać się ciekawą i korzystną finansową opcją.
