Czym zajmuje się archiwista?
Archiwista to pracownik zajmujący się szeroko rozumianą opieką nad zbiorami dokumentów. W zakres jego obowiązków wchodzi ewidencjonowanie dokumentów, tworzenie i uzupełnianie baz danych, destrukcja dokumentów przeznaczonych do zniszczenia oraz digitalizacja zbiorów. Ponadto archiwista udziela wsparcia osobom poszukującym informacji, pomagając im odnaleźć właściwe dokumenty i udostępniając je do wglądu. Jego zadaniem jest zadbanie o to, by wszystkie przekazane dokumenty wróciły na swoje miejsce. Archiwista sprawuje też nadzór nad samym archiwum - ocenia stan poszczególnych dokumentów, kontroluje wilgotność i temperaturę, utrzymuje porządek w zbiorach.
Jak zostać archiwistą?
Choć teoretycznie każdy może pracować w archiwum, to zdecydowana większość archiwistów posiada wykształcenie kierunkowe. Jest to tytuł technika archiwisty, licencjata archiwistyki lub magistra archiwistyki. Pracodawcy chętniej przyjmują archiwistów po ukończonych studiach wyższych, choć jest ono wymagane tylko i wyłącznie w przypadku najbardziej prestiżowych instytucji, np. archiwów państwowych czy Biblioteki Narodowej. Co istotne, w przypadku pracy w instytucjach publicznych brak wyższego wykształcenia stanowi przeszkodę do awansu na lepiej płatne stanowiska. To właśnie dlatego większość archiwistów decyduje się na podjęcie i ukończenie studiów wyższych.
Jakie cechy powinien mieć dobry archiwista?
Dla dużej części społeczeństwa praca w archiwum nie należy do najciekawszych. Opiera się ona na długich godzinach przesiedzianych nad dokumentami, aktami oraz ewidencjami, a także na obsłudze osób chcących skorzystać z archiwum. Dobry archiwista powinien być przede wszystkim cierpliwy. Wymagana jest też skrupulatność oraz dokładność – cechy te minimalizują ryzyko błędnego oznaczenia dokumentu, co może doprowadzić do jego zagubienia. Archiwista zazwyczaj pracuje samodzielnie lub w bardzo małym zespole, dlatego kluczowa jest samodzielność oraz umiejętność dobrej organizacji czasu pracy. Dodatkową zaletą jest biegłość w świecie nowoczesnych technologii, co wiąże się z rosnącą liczbą obowiązków związanych z digitalizacją dokumentów, które nie tylko trzeba zeskanować, ale też odpowiednio opisać i oznaczyć w bazie danych. Sporym atutem jest też znajomość języków obcych, szczególnie istotna dla archiwistów, którzy chcą pracować w instytucjach zajmujących się dokumentami historycznymi np. z okresu zaborów czy II wojny światowej.
Gdzie szukać zatrudnienia jako archiwista?
Archiwiści najczęściej pracują w instytucjach publicznych związanych z kulturą oraz w sądach. Wśród tych pierwszych znaleźć można muzea, instytuty oraz biblioteki zajmujące się przechowywaniem i badaniem dokumentów historycznych, wśród których wyróżniają się trzy podmioty mające status archiwum państwowego: Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Akt Nowych oraz Narodowe Archiwum Cyfrowe. Ponadto każdy sąd czy urząd prowadzi własne archiwum. Przechowują one wiele tzw. dokumentów wieczystych o kategorii A (oznacza ona, że dany dokument nie może zostać nigdy zniszczony i powinien zostać odpowiednio zabezpieczony), wśród których warto wyróżnić księgi wieczyste, akta sądowe czy rejestry stanu cywilnego. Zdarza się też, że archiwistów zatrudniają firmy prywatne takie jak uczelnie czy szkoły niepubliczne.
Ile zarabia archiwista?
Średnie zarobki archiwisty w Polsce wynoszą ok. 3900 zł brutto miesięcznie. Wysokość wynagrodzenia oscyluje w przedziale od 3000 zł do 5100 zł brutto. Dominującą formą zatrudnienia jest umowa o pracę, zawierana najczęściej z pracodawcą z sektora publicznego. Na wysokość zarobków największy wpływ mają posiadane wykształcenie oraz staż pracy. Należy podkreślić, że na awans mogą liczyć archiwiści pracujący w większych, prestiżowych instytucjach publicznych, np. archiwach państwowych. W przypadku mniejszych urzędów czy sądów o awans jest trudno, choć warto zaznaczyć, że zarobki rosną wraz ze stażem pracy.
