Praca jako archeolog – zarobki i wymagania
Czym zajmuje się archeolog?
Archeolog to wykwalifikowany pracownik z naukowym zapleczem zajmujący się poszukiwaniem, zabezpieczaniem oraz badaniem śladów historii, ze szczególnym uwzględnieniem śladów kultury materialnej, czyli przedmiotów użytku codziennego, narzędzi, ale też dzieł sztuki. Co istotne, absolwenci archeologii nie zajmują się tekstami historycznymi oraz piśmiennictwem – badanie tej kategorii źródeł należy do zadań historyków. Mimo to zakres zainteresowań badawczych archeologów jest niezwykle szeroki. W trakcie wykopalisk można natrafić na różne rodzaje przedmiotów, a każde, nawet najmniejsze znalezisko może być cenne pod względem historycznym i wymaga odpowiedniego zabezpieczenia oraz zbadania. W praktycearcheolog pracuje przede wszystkim w terenie, gdzie zajmuje się prowadzeniem wykopalisk, ale też w muzeach, na uniwersytetach i w instytucjach kultury, gdzie kataloguje znaleziska, dba o eksponaty oraz propaguje wiedzę na temat archeologii.
Jak wygląda praca na wykopaliskach?
Jak już wspomnieliśmy, archeolog większość czasu spędza w terenie.Może to wiązać się z wyjazdem za granicę, albo pracą w lokalnej okolicy, gdzie akurat znaleziono jakiś cenny obiekt. W obu tych przypadkach w trakcie wykopalisk archeolog musi przygotować skomplikowaną dokumentację, która wyjaśni założenia i przebieg prac, uwzględniając przy tym wymagania prawne. Wbrew pozoromnajwięcej czasu zajmują nie same wykopaliska, a katalogowanie oraz renowacja znalezisk. Praca nad jednym, małym przedmiotem może zająć długie godziny, szczególnie jeśli jest to obiekt cenny pod względem historycznym. Dość często zdarza się, że wykopaliska trwają kilka miesięcy albo nawet kilka lat, a archeolodzy muszą regularnie zmieniać miejsce zamieszkania. Warto jednak pamiętać, że w zdecydowanej większości przypadków są to niewielkie prace o charakterze lokalnym, które zajmują co najwyżej kilka tygodni i nie wymagają dalekich podróży.
Jak zostać archeologiem?
By zostać archeologiem, niezbędne jest ukończenie studiów wyższych na kierunku archeologia. Choć są one podzielone na dwa stopnie (pierwszy trzyletni oraz drugi dwuletni), to generalnie do podjęcia pracy w zawodzie jest wymagane ukończenie pełnego cyklu edukacji, co jest równoznaczne z uzyskaniem tytułu magistra.W trakcie studiów przyszli archeolodzy muszą poznać teoretyczne aspekty swojego zawodu, ale też zaliczyć co najmniej jeden cykl praktyk poza miejscem zamieszkania. Co istotne, za udział w nich można otrzymać wynagrodzenie, a uniwersytet z reguły pokrywa większość kosztów, w tym te związane z zakwaterowaniem oraz wyżywieniem na miejscu.Warto się przyłożyć do praktyk, bo to najlepsza okazja do zdobycia cennego doświadczenia oraz wyrobienia znajomości, które ułatwią znalezienie pracy w zawodzie już po ukończeniu studiów.
Jakie cechy powinien mieć dobry archeolog?
Dobry archeolog powinien być przede wszystkim cierpliwy. Prowadzenie badań terenowych to długie dni spędzone na ciągłym powtarzaniu tych samych czynności.Mimo to w trakcie pracy trzeba zachowywać ciągłe skupienie i działać zgodnie z przyjętą metodyką– jeden błąd może doprowadzić do zniszczenia znaleziska i utraty bezcennego obiektu. Ponadtoarcheolodzy powinni ciągle śledzić aktualne znaleziska i wytrwale poszerzać swoją wiedzę historyczną. Choć w tej dziedzinie wiedzy rzadko kiedy są jakieś przełomy, to mimo wszystko należy być na bieżąco, szczególnie z postępami z dziedziny metodyki prowadzenia badań terenowych.
Ile zarabia archeolog?
Średnie zarobki polskich archeologów wynoszą ok. 3900 zł brutto miesięcznie. Dominującą formą zatrudnienia jest umowa o pracę, najczęściej podpisywana z różnego rodzaju instytucjami badawczymi lub edukacyjnymi, głównie z uniwersytetami oraz muzeami. Warto jednak zauważyć, żedane te są orientacyjne, bo w zawodzie pracuje niewielka liczba archeologów. Jest to związane z deficytem miejsc pracy – prowadzenie badań terenowych jest drogie. Dlategowielu archeologów znajduje pracę w innych zawodach powiązanych z historią lub decyduje się na kontynuowanie kariery akademickiej. Zatrudnienie na uczelni zapewnia stabilność, ale też nie zapewnia zbyt wysokiej pensji i wiąże się z koniecznością prowadzenia badań oraz zajęć dydaktycznych dla studentów.
